Na co można przeznaczyć środki z ZFŚS? Przykłady i ograniczenia

‍

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) to narzędzie, które ma realny wpływ na poprawę warunków socjalnych pracowników. Dla wielu osób to szansa na uzyskanie dodatkowego wsparcia finansowego, dofinansowanie wypoczynku czy pomoc w trudnych sytuacjach życiowych. Wokół tematu „ZFŚS na co można przeznaczyć” narosło jednak sporo pytań i niejasności. W tym artykule przedstawiamy szczegółową listę możliwych wydatków z funduszu socjalnego oraz wskazujemy na najważniejsze ograniczenia wynikające z przepisów.

Czym jest ZFŚS i kto może z niego korzystać?

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych to fundusz tworzony przez pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Jego funkcjonowanie reguluje Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Środki zgromadzone w ZFŚS mają służyć finansowaniu działalności socjalnej na rzecz:

• pracowników,
• ich rodzin,
• emerytów i rencistów – byłych pracowników,
• innych osób uprawnionych, określonych w regulaminie funduszu.

Fundusz socjalny – na co może być przeznaczony?

Głównym celem ZFŚS jest wspieranie pracowników i ich rodzin w zakresie działalności socjalnej. Oznacza to, że fundusz socjalny na co może być przeznaczony, zależy wyłącznie od przepisów ustawy oraz wewnętrznego regulaminu obowiązującego w danym zakładzie pracy. Kluczowe jest jednak to, by wszystkie świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych były przyznawane według kryterium socjalnego, czyli w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej.

Przykłady wydatków finansowanych z ZFŚS

Poniżej znajdziesz najczęściej spotykane świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych:

1. Dofinansowanie wypoczynku

• Wczasy pod gruszą – dofinansowanie wypoczynku indywidualnego pracownika lub jego rodziny.
• Kolonie, obozy, zimowiska – wsparcie finansowe dla dzieci pracowników na wyjazdy wakacyjne i zimowe.

2. Pomoc materialna i zapomogi

• Zapomogi pieniężne – jednorazowe wsparcie dla osób w trudnej sytuacji życiowej (np. choroba, wypadek, śmierć bliskiej osoby).
• Pomoc rzeczowa – np. paczki świąteczne, bony towarowe dla dzieci i pracowników.

3. Opieka nad dziećmi

• Dofinansowanie żłobków, przedszkoli, klubów dziecięcych – wsparcie dla rodziców w pokryciu kosztów opieki nad dziećmi.
• Dofinansowanie opieki niani – w niektórych firmach możliwe jest wsparcie także dla tej formy opieki.

4. Pomoc mieszkaniowa

• Pożyczki na cele mieszkaniowe – na zakup, budowę, remont mieszkania lub domu.
• Dofinansowanie kosztów najmu lub opłat mieszkaniowych – w zależności od regulaminu funduszu.

5. Działalność kulturalno-oświatowa

• Bilety do kina, teatru, muzeum – dofinansowanie uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych.
• Organizacja imprez integracyjnych – spotkania firmowe, pikniki, wycieczki.

6. Działalność sportowo-rekreacyjna

• Karnety na basen, siłownię, zajęcia sportowe – wsparcie aktywności fizycznej pracowników.
• Dofinansowanie wyjazdów rekreacyjnych – wycieczki, rajdy rowerowe, turnieje sportowe.

7. Inne świadczenia

• Paczki świąteczne dla dzieci pracowników
• Świadczenia dla emerytów i rencistów – np. zapomogi, dofinansowanie wypoczynku.

Ograniczenia i zasady przyznawania świadczeń z ZFŚS

Chociaż lista możliwych wydatków z ZFŚS jest szeroka, istnieją istotne ograniczenia:

• Wydatki muszą być zgodne z definicją działalności socjalnej – środki nie mogą być przeznaczane na cele niezwiązane z pomocą socjalną.
• Obowiązek stosowania kryterium socjalnego – świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie mogą być przyznawane wszystkim w tej samej wysokości. Podstawą jest sytuacja życiowa, rodzinna i materialna.
• Niedozwolone kryteria – świadczeń nie można uzależniać od stażu pracy, wymiaru etatu czy stanowiska.
• Wydatki muszą być przewidziane w regulaminie funduszu – każda firma określa szczegółowe zasady przyznawania świadczeń w wewnętrznym regulaminie.

Jakie świadczenia NIE mogą być finansowane z ZFŚS?

Przykłady wydatków, które nie mogą być pokrywane z funduszu socjalnego:

• Premie, nagrody, dodatki do wynagrodzenia – fundusz nie służy do finansowania wynagrodzeń.
• Szkolenia zawodowe – nie są działalnością socjalną, lecz rozwojem zawodowym.
• Zakup sprzętu biurowego, komputerów do pracy – to wydatki inwestycyjne, nie socjalne.
• Imprezy i wyjazdy integracyjne bez kryterium socjalnego – jeśli udział w nich nie jest uzależniony od sytuacji materialnej uczestników.

Podsumowanie

Środki z ZFŚS stanowią realne wsparcie dla pracowników i ich rodzin, ale ich wydatkowanie jest ściśle określone przez przepisy. Najważniejsze, by świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych były przyznawane zgodnie z kryterium socjalnym i regulaminem obowiązującym w danej firmie. Jeśli masz wątpliwości, zfśs na co można przeznaczyć, zawsze warto skonsultować się z działem HR lub zapoznać się z regulaminem funduszu w swoim zakładzie pracy.

FAQ

Kogo obowiązuje ZFŚS?

Obowiązek tworzenia ZFŚS mają wszystkie jednostki budżetowe i samorządowe oraz pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty). Pracodawcy z 20–49 pracownikami tworzą fundusz tylko na wniosek związku zawodowego. Mniejsze firmy mogą utworzyć ZFŚS dobrowolnie.

‍

Na co konkretnie można przeznaczyć pieniądze z ZFŚS? Jakie są przykłady? Środki z ZFŚS można przeznaczyć na szeroki zakres działań socjalnych, w tym między innymi na:

• Dofinansowanie wypoczynku: np. "wczasy pod gruszą" (indywidualny wypoczynek pracownika i jego rodziny), kolonie, obozy, zimowiska dla dzieci.
• Pomoc materialną i zapomogi: np. zapomogi pieniężne w trudnych sytuacjach życiowych (choroba, wypadek), pomoc rzeczowa (paczki świąteczne, bony towarowe).
• Opiekę nad dziećmi: np. dofinansowanie żłobków, przedszkoli, klubów dziecięcych, a czasem nawet opieki niani.
• Pomoc mieszkaniową: np. pożyczki na cele mieszkaniowe (zakup, budowa, remont), dofinansowanie kosztów najmu.
• Działalność kulturalno-oświatową: np. bilety do kina, teatru, muzeum, organizacja imprez integracyjnych opartych o kryterium socjalne.
• Działalność sportowo-rekreacyjną: np. karnety na basen, siłownię, zajęcia sportowe, dofinansowanie wyjazdów rekreacyjnych.
• Inne świadczenia: np. paczki świąteczne dla dzieci, wsparcie dla emerytów i rencistów.

‍

Na jakie ograniczenia należy zwrócić uwagę przy wydatkowaniu środków z ZFŚS? 

Najważniejsze ograniczenia to:

• Wydatki muszą być zgodne z ustawową definicją działalności socjalnej.
• Konieczność stosowania kryterium socjalnego: wysokość świadczeń musi zależeć od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Nie można przyznawać świadczeń wszystkim w tej samej kwocie.
• Świadczenia nie mogą być uzależnione od stażu pracy, wymiaru etatu czy zajmowanego stanowiska.
• Wszystkie rodzaje świadczeń muszą być określone w wewnętrznym regulaminie ZFŚS firmy.

‍

Czego NIE MOŻNA finansować ze środków ZFŚS? 

Z ZFŚS nie można finansować wydatków, które nie mają charakteru socjalnego, na przykład:

• Premii, nagród ani innych składników wynagrodzenia.
• Szkoleń zawodowych podnoszących kwalifikacje pracowników.
• Zakupu sprzętu biurowego czy komputerów do pracy.
• Imprez i wyjazdów integracyjnych, jeśli udział w nich nie jest zróżnicowany według kryterium socjalnego.

‍

Czy każdy pracownik może korzystać z ZFŚS?

Tak, ale wysokość świadczeń zależy od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej.

‍

Czy "wczasy pod gruszą" mogą być finansowane z ZFŚS? 

‍

Tak, dofinansowanie do indywidualnego wypoczynku pracownika lub jego rodziny, często nazywane "wczasami pod gruszą", jest jednym z popularnych świadczeń finansowanych z ZFŚS.

‍

Czy ZFŚS pokrywa koszty kolonii lub obozów dla dzieci pracowników? 

‍

Tak, wsparcie finansowe na wyjazdy wakacyjne i zimowe dla dzieci pracowników, takie jak kolonie, obozy czy zimowiska, może być finansowane ze środków ZFŚS.

‍